🩺 “Moment-i Big Bang” i kancerit të zorrës së trashë:
një zbulim që hedh dritë mbi fillimet e sëmundjes

Ashtu si shpërthimi i madh “Big Bang” që i dha jetë universit, edhe kanceri i zorrës së trashë ka një “moment Big Bang” – një pikë vendimtare që përcakton mënyrën se si tumori do të zhvillohet dhe si do të reagojë ndaj trajtimit. Ky është përfundimi i një studimi të ri në The Institute of Cancer Research (ICR) në Londër, i cili ka hedhur dritë mbi fazat më të hershme të formimit të kancerit dhe ndërveprimit të tij me sistemin imunitar.

---

🔬 Si “fshihen” qelizat e kancerit nga sistemi imunitar

Sipas studiuesve, momenti kritik për kancerin e zorrës së trashë ndodh kur qelizat kanceroze arrijnë të shmangin sistemin imunitar, duke ndryshuar gjenet që zakonisht i bëjnë të dallueshme për trupin.

Ky proces, i quajtur shmangie imunitare, e ndihmon kancerin të zhvillohet “në heshtje”, pa u vënë re nga mekanizmat mbrojtës të organizmit.

Pasi tumori fiton këtë aftësi, studiuesit vunë re se ndryshimet e mëtejshme në ndërveprimin me sistemin imunitar janë minimale, çka tregon se mënyra e fillimit të sëmundjes përcakton edhe mënyrën se si kjo sëmundje do të përparojë më tej. 🌱

---

💡 Një rrugë e re për imunoterapinë

Kjo njohuri e re mund të ndihmojë mjekët të identifikojnë pacientët që kanë më shumë gjasa të përfitojnë nga imunoterapia – trajtimi që forcon sistemin imunitar për të luftuar kancerin. Vetëm një pjesë e vogël e pacientëve me kancer të zorrës së trashë (rreth 15%) reagojnë mirë ndaj këtij trajtimi, prandaj kuptimi i mekanizmave të hershëm është thelbësor për t’i zgjeruar këto rezultate.

Gjithashtu, vaksinat terapeutike që po testohen në disa vende synojnë të mësojnë sistemin imunitar të njohë dhe të shkatërrojë qelizat kanceroze që mund të shfaqen pas trajtimit fillestar.

Kombinimi i imunoterapisë me barna që ndikojnë në proceset epigjenetike – pra, në mënyrën se si “lexohet” ADN-ja – mund të përmirësojë ndjeshëm efikasitetin e trajtimit në të ardhmen. 💡

---

🧬 Disa tumore janë të “lindura” për t’u bërë agresive

Sipas profesor Trevor Graham, drejtor i Qendrës për Evoluimin e Kancerit në ICR:

“Disa lloje të kancerit të zorrës së trashë janë ‘të lindura për të qenë agresive’. Mënyra si ndërveprojnë me sistemin imunitar përcaktohet që në fillim. Nëse arrijmë ta kuptojmë dhe ta synojmë këtë marrëdhënie herët, trajtimi ka më shumë gjasa të ketë sukses.”

Ai shton se, ndërsa mjekësia po bëhet gjithnjë e më e personalizuar, kuptimi i evolucionit të tumoreve është më i rëndësishëm se kurrë për të zgjedhur terapinë më të përshtatshme për çdo pacient. 🌿

---

🧠 Rëndësia e njohjes së fazave të hershme

Dr. Catherine Elliott, drejtoreshë e kërkimeve në Cancer Research UK, theksoi se kuptimi i fazave të para të kancerit është thelbësor për ta mposhtur plotësisht:

“Pavarësisht se sa ndryshe mund të duken tumoret nga njëri tjetri, një moment unik në fillimin e tyre mund të jetë vendimtar për të përcaktuar se si do të zhvillohet sëmundja në të ardhmen. Ky studim na ndihmon të kuptojmë pse imunoterapia funksionon shumë mirë për disa pacientë kurse për disa të tjerë jo.”

Tom Collins, përfaqësues i Welcome Trust, e përshkroi studimin si një hap të rëndësishëm drejt trajtimeve më të sakta dhe më efektive:

“Kërkimi në këtë nivel molekular na jep njohuri të thella mbi mënyrën si lind dhe zhvillohet kanceri i zorrës së trashë – duke hapur rrugën për trajtime të personalizuara në të ardhmen.” 🌟

---

📚 Burimi

Ky artikull është përkthyer, përshtatur dhe cituar nga publikimi origjinal i The Institute of Cancer Research (ICR):

👉 https://www.icr.ac.uk/about-us/icr-news/detail/bowel-cancer-s-'big-bang'-moment-revealed